Android Uygulama Görsel Bileşenler ve Komponentler

Android uygulama tasarlamak için gerekli olan temel görsel öğeler Android SDK ile gelmaktedir. Layout dosyalarında kullanacağımız temel bileşenlere/komponentlere sırasıyla bakalım.

Android Görsel Bileşenler

TextView

Cihaz ekranında görsel ve metinsel öğeler yer alabilir. Metin değerlerini ekranda göstermek için kullanılır.

EditText

Kullanıcıdan alınacak metin ya da numara gibi girdileri kaynak kod tarafına iletmek için kullanılır. HTML’deki input benzeri bir davranış gösterir. Kullanıcı giriş yaparken gireceği değere göre klavye tipi seçilebilir.

ImageView

Resimleri ekranda göstermek için ImageView’dan faydalanırız. ImageView drawable klasöründe yer alan dosyaları ya da başka bir kaynaktan elde edilen resimleri görüntülemek için kullanılır.

Button

Düğme oluşturmak için Button öğesi kullanılabilir. Kullanıcı düğmeye bastığında kod içerisinde oluşturulan bir dinleyici (onClickListener) içindeki kod çalıştırılarak düğmeye bir eylem atanabilir.

CheckBox

Kullanıcının evet / hayır değeri verebileceği bir kutu oluşturur.

ListView

Tablo oluşturmak için kullanılır. Belirli bir kaynaktan (veritabanı ya da web servis) çekilen veriyi göstermek için uygundur. Uygulamalarda en sık kullanılan görsel öğelerin başında gelir. Özellikle, satır tasarımlarının özel layout dosyaları ile değiştirilebilmesi esnek bir kullanım sağlar.

Spinner

Kullanıcıya menü göstermek için kullanılır. select HTML etiketi gibidir. Kullanıcı Spinner öğesine bastığında karşısına geliştiricinin belirlediği bir menü açılır ve burada seçim yapması istenir. Yapılan seçimin cevabı kaynak kod içerisinde bir Listener yardımıyla alınır.

MapView

Uygulamalara kolaylıkla Google Maps entegrasyonu yapmak için kullanılır. Google’dan alınan bir API anahtarı yardımıyla uygulamada Google haritalarında yer alan bütün özellikleri MapView yardımıyla kullanabiliriz. Konum tabanlı uygulamaların vazgeçilmez parçasıdır.

ProgressBar

Kullanıcının karşısına bir durum çubuğu gelmesini sağlar. Yapılan uzun süreli bir işlemin (web servis çağırma) ne kadar süreceğine dair kullanıcı dostu bir mesaj vermek için kullanır.

SeekBar

Kullanıcının sağa ve sola çekebileceği bir çubuk oluşturur. Bu şekilde kullanıcı bir ses dosyasında ileri geri gidebileceği gibi bir renk cetvelinde özel renkler belirleyebilir. Kullanıcının yaptığı değişim bir Listener metodu uyarır ve kaynak kod içerisinde ilgili işlemlerin yapılmasını sağlar.

WebView

Uygulama içerisinde bir HTML tabanlı web sitesi göstermek için kullanılır. Bu web sitesi uzak bir sunucuda olabileceği gibi uygulamanın içinde saklanan HTML dosyaları da olabilir. Hibrid bir uygulama hazırlamak için uygun bir yapıdır.

Nesne Yönelimli Programlama Sarmalama (Encapsulation)

Sarmalamanın anlamı; sınıfı oluşturan metot ve özelliklerin gerçekleştirme biçiminin, bu sınıfı kullanacak olan kullanıcılardan gizlenmiş olmasıdır.

Nesne Yönelimli Programlama'nın temelinde nesne vardır ve nesne veri ile metotların bir araya gelmesi ile oluşur. Veri (özellikler) ve veri üzerinde işlem yapan kod (metotlar) bir arada bulunur ve nesneyi meydana getirir. Nesneyi tanımlayan sınıfın iç ayrıntıları, normal olarak programın arta kalan kısmı için görünür değildir.

Bir nesne sınıfının gerçekleştirimini değiştirirsek, yani aynı sınıfı metot ve özellikleri aynı kalmak koşuluyla farklı bir programlama tekniğiyle oluşturursak, o sınıfın dış dünyaya olan arayüzü değişmediği sürece (metot ve özellikler aynı kaldığı sürece) bu sınıfı kullanan program kodlarınızda bir değişiklik yapmamıza gerek kalmayacaktır.

Nesne Yönelimli Programlama Çok Biçimlilik (Polymorphism)

Çok biçimlilik, farklı nesnelerin, aynı mesaja (olaya ya da uyarıma) farklı şekillerde cevap verebilme yeteneğidir.

Her nesne sınıfı, kendi metotlarını paketlediği için ve bu metotlar programın kalan kısmı için gizli olduğundan, farklı sınıflar aynı isimde bazı metotlara sahip olabilirler.

Örneğin ŞEKİL adlı bir süper sınıfımız (super class) olsun. Bu sınıftan, DAİRE, KARE ve ÜÇGEN adlı üç farklı alt sınıf türettiğimizi varsayalım. Bu alt sınıfların her biri kendi örneklerini çizmek için ÇİZ adlı bir metoda sahip olabilir. Fakat, her bir alt sınıf için bu metot aynı olmasına karşın, bu metodu devreye sokmak için gönderilecek mesajdan sonra her alt sınıfa ait nesne farklı bir şekil (yani kendini) yani bir üçgen, daire veya kare çizecektir.

Eclipse Android Projesi Klasör Yapısı

Eclipse ortamında Android projesi yarattığımızda klasörler ve xml dosyası oluşur. Gelin şimdi bir Android projesinin dosya yapısını detaylı bir şekilde inceleyelim.

• src : Kaynak dosyaları burada yer alır. Bu klasörün içinde Java dosyaları yer alır. Tüm oluşturulan class'lar ve paketler bu klasör içine yerleştirilmelidir.

• gen : Android tarafından otomatik oluşturulan dosyalar burada bulunur. Buradaki R.java dosyası projede kullandığınız her türlü tasarım, resim ve metin dosyasının tanımlayıcılarına (ID) referans içerir. Bu dosya otomatik olarak oluşturulur ve dışarıdan müdahale edilmemesi gerekir.

• assets : Uygulamada kullanacağımız destekleyici dosyaları burada tutulur. Örneğin, sqlite veritabanı oluşturduysak ve uygulamayla beraber sqlite dosyasını da göndermek istiyorsak, dosyanın bu klasör içinde bulunması gerekir.

• bin : Uygulamanın derlenmiş hali bu klasörde tutulur. Bu dosyaya da dışarıdan müdahele edilmemesi gerekir.

• libs : Android SDK içinde yer almayan bir Java kütüphanesi (AdMob gib) kullanıyorsak, ilgili jar dosyalarını bu klasöre atmamız gerekir. Ancak bir jar dosyası ekledikten sonra dosyaya sağ tıklayıp Add To Build Path seçeneğini seçmeyi unutmamalıyız. Aksi takdirde derleyici jar dosyasını göremeyecektir.

• AndroidManifest.xml : Bu dosya uygulamanın kalbidir. Uygulamayla ilgili her türlü özellik ve uygulamanın işletim sisteminden talep edeceği bütün izinler burada tanımlanır. Aynı zamanda uygulama içinde kullanılan her ekran burada kaydedilip tanımlanmak zorundadır.

• res : Uygulama ile ilgili her türlü kaynak bu klasörde tutulur. Burada resim dosyaları, ekran tasarımları ve metin dosyaları olabilir. Bu klasör içinde birçok alt klasör yer alır.

• drawable : Uygulamada kullanılan resim dosyalarını içerir. Bu dosyalar PNG ya da JPEG formatında olabilir. Klasörün yanındaki hdpi (high dpi), ldpi (low dpi), mdpi (medium dpi) ve xhpi (extra hight dpi) cihaza özel ekran çözünürlüklerine göre dosya çağırmamızı sağlar. Örneğin uygulamanın çalıştığı cihaz eski modelse ve ekranı düşük çözünürlük destekliyorsa ldpi klasörü içindeki resim dosyaları kullanılacaktır. Ama uygulama yeni nesil geniş ekran bir cihazda çalışıyorsa ona uygun olarak yüksek çözünürlüklü bir klasörde bulunan dosyalar kullanılır. Eğer uygulamanızda düzgün bir tasarım varsa ve geniş yelpazede cihazlar destekliyorsanız tasarımcınızdan uygun formatlarda dosyalar istemeniz gerekir.

• layout : Ekranlara dair tasarım dosyaları bulunur. xml formatındaki bu dosyalar her ekrana ait tasarımları barındırır. Bir ekran Activity ile oluşturulduğunda onCreate metodu içinde ilgili layout çağırılır ve ekranda yer alacak öğeler oluşturulur.

• menu : Bir ekranda cihazın Menü tuşuna basıldığında bir menü çıkmasını istiyorsak, menü elemanlarını bir xml dosyasında tanımlanır ve bu klasör içinde saklanır.

• values : Uygulamada kullanılan sabit değişkenler burada saklanır. strings.xml dosyası uygulamada kullanılan ve ekranlarda kullanıcıya gösterilen her türlü metni saklar. Anahtar – değer mantığıyla saklanan bu değerler kod içinde ya da layout dosyalarında çağırılır. Aynı zamanda bu değerler R.java dosyasında işaretlenir. Bunun dışında colors.xml dosyası layout dosyalarında kullanılacak önceden tanımlanmış renkleri içerir. styles.xml dosyası ise ekranlarda kullanılan ve yine layout dosyalarından çağrılan stilleri içerir. values klasörünün bir başka özelliği de cihazın ayarlanmış ana diline göre yerelleşebilmesidir.

Android Runtime (ART) İşletim Sistemi

Android işletim sistemi, Android uygulamalarını çalıştırmak için Dalvik sanal makinesini kullanır. Google Dalvik’ten vazgeçip yeni sanal makinesi Android Runtime'a (ART) geçiş yapıyor. Android sürümü Kitkat'a ART'ı da entegre etmiş durumda.

Android platformunda, Java ile yazdığımız Android uygulama kodları önce Java bytecode'larını içeren .class uzantılı dosyalara çevrilir. Bu kodlar Dalvik sanal makinesinin çalıştırabileceği Dalvik bytecode'unu içeren .dex uzantılı tek bir dosyaya dönüştürülür. 

Dalvik sanal makinesi, kısıtlı bellek ve işlemci gücü sağlayan mobil cihazlar için tasarlandığı için günümüzdeki çoğu modern bilgisayar programlama dilleri (Java, C#) gibi yığınlarla (stack) değil yazmaçlarla (register) çalışır. Bunun için daha hızlıdır. 

Dalvik sanal makinesiyle ilgili daha fazla detaya http://source.android.com/devices/tech/dalvik/ adresinden ulaşabilirsiniz.

Android Runtime. ART'ın çalışma şekli Dalvik'ten çok farklı. Dalvik, Android 2.2 sürümünden beri "Tam Zamanında" derleme (Just-In-Time – JIT compilation) kullanarak kodu derliyor. 

Uygulama yazılıp cihaza yüklendiğinde kod belli bir oranda derleniyor ve esas derleme ve optimizasyon uygulama çalışmaya başladığında yapılıyor. Bu işlem ise uygulama her çalıştırılğında yapılıyor. Bu ise fazladan yük getiriyor ve daha az verimli çalışılmasına sebep oluyor.

ART ise "Zamanın Ötesinde derleme" (Ahead-of-Time – AOT compilation) ile uygulama cihaza kurulurken  bytecode derlemesini yapıyor ve bytecode'u makine diline çeviriyor. Her uygulama açılışında yeni bir sanal makine başlatmak gerekmiyor.

ART tam anlamıyla standart olarak kullanıma hazır değil. Birçok optimizasyonu ve testi henüz yapılmamış durumda. ART ile Dalvik arasında fark olduğu kesin ama bunun ne kadar olduğunu ve gerçekte neler kazandıracağını kestirmek zor şimdilik. Test siteleri ve kullanıcılar tarafından yapılan testlerde işlem sürelerinin yarıya yakın azaldığı söyleniyor. ART’a geçiş yaptıktan sonra işletim sisteminin animasyonlarında ve bazı uygulamalarda fark edilir hızlanma gözlenebiliyor. 

Kullanıcılar için uygulamaların daha hızlı çalışması, arayüzdeki geçişlerin ve animasyonların daha yumuşak ve takılmadan görüntülenmesi son derece önemli. Her kullanıcının en önemli istekleri daha hızlı işleme, daha az işlemci gücü gereksinimi olduğu için cihazların pil ömürlerinde de ciddi artış bekleniyor.

Herşey böyle güllük gülistanlık değil. Bunların elbet bir de bedeli var. Uygulamalar cihaza kurulurken makine diline çevrileceği için ilk kurulum süreleri artıyor. Küçük uygulamalarda bu hissedilmeyecek bir fark iken, daha yüklü ve büyük uygulamalarda kurulum süresi fark edilir şekilde artabilir. 

Her bytecode'un makine dilindeki birkaç komuta denk geldiği için, makine diline çevrilmiş olarak saklanan uygulamalar cihazın belleğinde daha çok yer kaplayacaktır. Bu artış sadece çalıştırılabilir kodda olacağı için (resim, video, ses dosyası gibi uygulama kaynaklarında bir değişiklik söz konusu değil) çok da önemli değil. Google % 10 - 20 arasında bir artış olacağını söylüyor.

Uygulamaların ve işletim sisteminin daha hızlı çalışması ve cihazın pil ömrünün artması gibi çok kritik getirilerin yanında cihazdaki depolama alanında kaplanan miktarın artması veya ilk kurulumun daha uzun sürmesinin çok bir öneminin olmayacağını söyleyebiliriz.

Google, Android 4.4 sürümü ile birlikte artık cihazınızda çalışma zamanı olarak Dalvik veya ART'ı seçmenize olanak veriyor. Ancak ART henüz tam anlamıyla hazır değil. Yeni çalışma zamanını ve getirdiği farklılıkları test etmek istiyorsanız ve cihazınızda Android 4.4.x işletim sistemi bulunuyorsa, "Ayarlar" (Settings) > "Geliştirici Seçenekleri" (Developer Options) > "Çalışma zamanını seçin" (Select runtime) kısmından Dalvik seçeneğini değiştirerek ART'ı seçebilirsiniz.

Bu ayarı değiştirdiğinizde cihazınız libdvm.so kütüphanesinden libart.so kütüphanesine geçmek için yeniden başlatılacak ve kurulu bütün uygulamalarınız ART için tek tek derlenecek ve optimize edilecektir. Bu işlem 5 ile 15 dakika arasında sürecektir.

Her uygulama şimdilik ART'ye uyumlu değil. Bazı uygulamalar hatalı çalışabiliyor ve hatta hiç çalışmayabiliyor. Popüler bir mesajlaşma uygulaması olan WhatsApp, ART üzerinde çalışmıyor. Sürekli hata veriyor ve kaldırıp tekrar kurmak isterseniz kuramıyorsunuz şimdilik.

Nesne Yönelimli Programlama Miras Alma (Inheritance)

Nesneye yönelik programlamada, bir nesne, genellikle bir nesne sınıfına ait bir örnektir (instance). Örneğin, Albert Einstein, insan sınıfının bir örneğidir. Bir nesne sınıfından alt sınıflar (subclasses) oluşturulabiliyorsa, türetme özelliği (derivation) var demektir. Örneğin insan sınıfı, canlı sınıfının bir alt sınıfıdır.

Kendisinden alt sınıf üretilen sınıfa, temel sınıf (base class) veya süper sınıf (super class) veya ana sınıf (parent class) adı verilir.

Subclass yerine child class terimi de kullanılmaktadır.

Alt sınıfın nesneleri, türetildikleri temel sınıfa ait özellikleri alır, burada miras alma (inheritance) özelliği vardır denir. Bu anlamda, miras alma özellikli bir nesne yönelimli programlama dilinde, bir nesne sınıfından türetilen alt nesne sınıfına ait nesneler, üst sınıfın özelliklerini (properties) ve metodlarını (methods) aynen alırlar.

İşletim sisteminiz kaç bit?

Windows 7 kullanıcıları Denetim Masası > Sistem ve Güvenlik > Sistem yolunu takip ederek, aşağıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi işletim sisteminin kaç bit olduğunu öğrenebilir.

Windows 8 kullanıcıları Denetim Masası > Sistem ve Güvenlik > Sistem yolunu takip ederek, aşağıdaki ekran görüntüsünde olduğu gibi işletim sisteminin kaç bit olduğunu öğrenebilir.

Linux veya Mac OS X kullanıcıları aşağıdaki komutu terminalde çalıştırarak işletim sisteminin kaç bit olduğunu öğrenebilir.

getconf LONG_BIT

Apache Cassandra

Apache Cassandra Summit 2014

Apache Cassandra Nedir?

Apache Cassandra, NoSQL veritabanı mimarisini için geliştirilen açık kaynak kodlu bir veritabanıdır. Cassandra, Google’ın Bigtable ve Amazon’un Dynamo veri tabanlarının Facebook tarafından geliştirmesi ile oluşturulan yeni bir veritabanı sistemidir. Cassandra dağıtık mimaride, yüksek performanslı, yüksek ölçeklenebilirliğe sahiptir.

Cassandra Kullanan Şirketler

Cassandra günümüzde büyük veri ile başetmek için kullanılmaktadır. Cassandra Facebook, eBay, Twitter, Reddit gibi çok büyük veri saklayan ve yöneten firmalar tarafından kullanılmaktadır.

Neden Apache Cassandra?

RDBMS sistemleri veriler eklendikçe dikey olarak büyürken, NoSQL sistemlerinde veriler yatay olarak büyümektedir.  Master - slave yapısı yerine peer - to - peer modeli uygulanır. 

Cassandra ve Big Data

Master sistem kullanan yapılarda fazla sayıda istek geldiğinde server bunu karşılayamazsa sistemde sıkıntılar yaşanır. Fakat Cassandra ile böyle bir problem yaşanmaz. Data center içerisine istediğimiz kadar cluster (server) ekleyebiliriz.

• Gigabyte, petabyte boyutlarında ölçeklenebilirlik
• Yeni node’lar eklenerek lineer olarak performans artışı
• Kolay replication
• Dağıtık mimari
• Çoklu data center ve bulut çözümü sağlaması
• Sistemden ayrı caching layer’larına ihtiyaç olmaması
• Esnek şema (schema) tasarımı
• Veri sıkıştırma (Google’ın Snappy algoritaması kullanılır)
• CQL ile sorgu gerçekleme
• Dil ve platform desteği
• Özel olarak tasarlanmış yazılım ve donanım ihtiyacının olmaması

Php ile Özel Karakterleri Düzeltme

Php ile bir yazı içerisinde bulunan özel karakterleri değiştirmek için bir fonksiyon yazalım. Bu fonksiyon parametre olarak yazıyı (text) almakta ve geriye düzeltilmiş yazıyı döndürmektedir.

/*
* @param string $text
*
* @return string $text
*/

public function ozelKarakterleriDuzelt($text) {

/*
* Özel karakterlerin karşılıkları
*
* bir dizide toplanır
*/
    $specialLetters = array(

        'a' => array('á', 'à', 'â', 'ä', 'ã'),

        'A' => array('Ã', 'Ä', 'Â', 'À', 'Á'),

        'e' => array('é', 'è', 'ê', 'ë'),

        'E' => array('Ë', 'É', 'È', 'Ê'),

        'i' => array('í', 'ì', 'î', 'ï', 'ı'),

        'I' => array('Î', 'Í', 'Ì', 'İ', 'Ï'),

        'o' => array('ó', 'ò', 'ô', 'ö', 'õ'),

        'O' => array('Õ', 'Ö', 'Ô', 'Ò', 'Ó'),

        'u' => array('ú', 'ù', 'û', 'ü'),

        'U' => array('Ú', 'Û', 'Ù', 'Ü'),

        'c' => array('ç'),

        'C' => array('Ç'),

        's' => array('ş'),

        'S' => array('Ş'),

        'n' => array('ñ'),

        'N' => array('Ñ'),

        'y' => array('ÿ'),

        'Y' => array('Ÿ'),

        'G' => array('Ğ'),

        'g' => array('ğ')

    );


/*
* İç içe döngü ilse yazı içindeki özel karakterler
*
* karşılıkları ile değiştirilir
*/
    foreach ($specialLetters as $letter => $specials) {

        foreach ($specials as $s) {

            $text = str_replace($s, $letter, $text);

        }

    }

    return $text;

}

Php ile Web Sayfasının Yüklenme Süresini Ölçme

Bir web sayfasının yüklenmesi için geçen süre, sayfanın browser üzerinde html olarak görüntülenmesi için geçen süredir. Sayfanın yüklenme süresini hesaplamak için iki değişkene ihtiyacımız var. Bunlar sayfanın yüklenmeye başladığı an (startTime) ve sayfanın tamamen yüklendiği  an (stopTime) dır. startTime değişkeni sayfanın başına, stopTime değişkeni ise sayfanın sonuna yazılır. Bu ikisi arasındaki zaman farklı (time) bize yüklenme süresini verir.

   $startTime = microtime(true);

/*
* Sayfadaki kodlar
*
* bu araya yazılmalıdır
*/

   $stopTime = microtime(true);

   $time = $stopTime - $startTime;

/*
* İstatistik tutuyorsanız
* time değişkeni 
* veritbanına kaydedilebilir
*/

Php ile Yazı İçindeki Rakamları Temizleme

Php ile bir yazı içinde geçen rakamları temizlemek için bir fonksiyon yazalım. Fonksiyon parametre olarak bir string alıyor ve rakamlardan temizlenmiş yazıyı geriye döndürüyor.

/*
* @param string $text
*
* @return string $text
*/

public function rakamTemizle($text) {

    $search = array("0", "1", "2", "3", "4", "5", "6", "7", "8", "9");

    $text = str_replace($search, "", $text);

    return $text;

}

Php ile Facebook URL Decode Etme

Dünyanın en büyük sosyal ağı Facebook'ta her gün binlerce, milyonlarca resim ve video paylaşılıyor. Facebook'ta paylaşılan videoları çekmek için bir uygulama yazıyorsanız, videonun linkinin (URL) şifrelenmiş olduğunu göreceksiniz. Video linkinde geçen özel karakterleri çözümlemek için bir fonksiyon yazalım. Bu fonksiyona şifrelenmiş URL argüman olarak verildiğinde geriye dönen değer anlaşılır bir URL olacaktır.

/*
* @param string $url
*
* @return string $url
*/
public function facebook_encode_replace($url) {

    $source = array("\u00253A", "\u00252F", "\u00253F", "\u00253D", "\u002526", "\u00257B", "\u00257D", "\u002522", "\u00252C", "\u00255C", "\u00255D", "\u00255B");

    $replace = array(":","/","?","=","&","{","}","\"",",","\\","[","]");

    $url = str_replace($source, $replace, $url);

    return $url;

}

Php ile Sayı Basamaklarını Formatlı Şekilde Gösterme

Php ile bir sayıyı binler, milyonlar, milyarlar basamakları formatlı bir şekilde göstermek için bir fonksiyon yazalım. Yazacağımız bu fonksiyon, 1209045678 sayısını 1.209.045.678 şeklinde basamakları formatlanmış olarak geriye döndürecektir.

/*
* @param int $number
* @return string
*/
public function basamakFormatla($number) {

    $format = '';

    $i = 0;

    while ($number > 0) {

        $first = $number % 1000;

        $number = ($number - $first) / 1000;

        if ($i == 0) {

            if ($first < 10) {

                $format = '00' . $first;

            } else if ($first < 100) {

                $format = '0' . $first;

            } else {

                $format = $first;

            }

        } else {

            $format = $first . '.' . $format;

        }

        $i++;

    }

    return $format;

}

/*
* Sayımız 45069702 için fonksiyonu
* aşağıdaki gibi çağırıp sonucu
* ekranda görebiliriz
*/

echo basamakFormatla(45069702);

// Sonuç aşağıdaki gibi olacaktır

45.069.702

//

Codeigniter ile Bir Tablodan Veri Çekme

Codeigniter ile veritabanındaki herhangi bir tablodan veri çekmek için bir fonksiyon yazalım. Bu fonksiyon parametre olarak çekilecek kayıt sayısını (limit) alsın. Ayrıca fonksiyon son eklenen kayıtları (order_by) getirsin. Bu durumda Model'imiz ve bu model içindeki fonksiyonumuz aşağıdaki gibi olacaktır.

/*
* Model ismi : Video
* Fonksiyon ismi : getVideos
*/

class Video extends CI_Model {

   public function getVideos($limit) {

        $this->db->select('*');

        $this->db->from('videos');

        $this->db->where('video_status', '1');

        $this->db->order_by('id', 'desc');

        $this->db->limit($limit);


        return $this->db->get()->result();
    }


}

Yazdığımız bu fonksiyon geriye dizi döndürecektir. Bu dizinin her bir elemanı bir Obje'dir. Controller içinde bu fonksiyonu çağırmak için öncelikle yazdığımız Model sınıfını yüklememiz gerekir. Fonksiyondan geriye dönen değeri bir dizi değişkenine atayıp, dönen veriyi göstermek istediğimiz View'e parametre olarak vermeliyiz.

class Show extends CI_Controller {


   public function videos(){

     $this->load->model('video');

     $limit = 100;

     $data['videos'] = $this->video->getVideos($limit);

     if( $data != NULL ) {

       $this->load->view('show_videos', $data);

     }

}

PHP ile Youtube Linkinden Video ID'si Bulma

Dünyanın en büyük video içerik sitesi olan Youtube'daki videoların ID'lerini herhangi bir youtube linkinden almak için bir fonksiyon tanımlayalım.

/*
*
* @param string $url
*
* @return string
*
*/
public function getVideoIdFromURL($url) {

        $url_string = parse_url($url, PHP_URL_QUERY);

        parse_str($url_string, $args);

        if ( isset($args['v']) ) {

              return $args['v'];

        } else {

             return '';
        }

}

Fonksiyon parametre olarak bir URL almakta ve bu URL Youtube'a ait ise videonun ID'sini, değil ise boş string döndürmektedir.

Codeigniter ile Otomatik Tweet Gönderme

Twitter REST API 1.1 i kullanarak tweet göndermek için https://dev.twitter.com adresine girerek bir uygulama oluşturduktan sonra verilen keyler ile tweet göndermek için Twitter adında bir Controller ve sentTweet adında bir metod tanımlıyoruz.

Tweet gönderebilmek için Github'da yer alan OAuth.php ve twitteroauth.php dosyalarını indirip application/libraries klasörüne kopyalıyoruz. Daha sonra twitteroauth.php dosyasını fonksiyon içinde projemize dahil ediyoruz.

class Twitter extends CI_Controller {

   private $consumerKey = 'Uygulama key';

   private $consumerSecret = 'Uygulama secret';

   private $oAuthToken = 'Uygulama token';

   private $oAuthSecret = 'Uygulama secret';


   public function sentTweet() {

        $data = array();

        $data["consumerKey"] = $this->consumerKey;

        $data["consumerSecret"] = $this->consumerSecret;

        $data["oAuthToken"] = $this->oAuthToken;

        $data["oAuthSecret"] = $this->oAuthSecret;


        $CI = & get_instance();

        $CI->load->library('twitteroauth', $data);

        $tweetText = "Bizimkini hiç denediniz mi? bizimki.com";    

        $status = array('status' => $tweetText);

        $this->twitteroauth->post('statuses/update', $status);

  }

}

Tweet atmak istediğimiz yazıyı ($tweetText) belirleyip post metodu ile gönderilmesini sağlıyoruz.

Codeigniter Kullanıcı Kaydı

Codeigniter ile veritabanı işlemleri için model sınıfları oluşturmak gerekir. Yeni bir kullanıcının bilgilerini veritabanına kaydettiğimizi düşünelim. Öncelikle kullanıcı bilgilerini bir dizide toplamalıyız. Bu işlemi tabiki controller içinde yapmalıyız.

/*
* Profile adından controller oluşturalım
*/

class Profile extends CI_Controller {

    public function __construct() {

        parent::__construct();

    }


    public function signup($userData) {

/*
* Üyelik formundan gelen bilgileri 
* diziye aktaralım
*/

        $data["fullname"] = $this->input->post('fullname',TRUE);

        $data["username"] = $this->input->post('username',TRUE);

        $data["password"] = sha1 ( $this->input->post('password',TRUE) );

        $data["date"] = time();

        $data["status"] = '1;

/*
* Model sınıfını yükleyelim
*/

        $this->load->model('user');

/*
* Model sınıfının newUser metonu çağıralım
*/
        $this->user->newUser($userData);
    }

 }   

Bu durumda model sınıfı içinde bu işlemi yapacak bir metot tanımlamamız gerekir. Bu metot parametre olarak ise kullanıcı bilgilerinin olduğu diziyi almalıdır. Kullanıcıyı veri tabanına kaydeden metodumuzun içeriği aşağıdaki gibi olacaktır.

class User extends CI_Model {

    public function __construct() {

        parent::__construct();

    }

/*
*
* @param array $userData
*
* @return boolean
*
*/
    public function newUser($userData) {

        $this->db->insert('users', $userData);

        if ($this->db->insert_id() > 0) {

            return TRUE;

        } else {

            return FALSE;

        }

    }

}

PHP ile Bir Yazıdaki Kelimeleri Hashtag'lemek

Php'de bir fonksiiyon ile bir yazıda geçen tüm kelimeleri hashtagli olarak geri döndürebiliriz. Bunun için öncelikle yazıda geçen tüm noktalama işaretlerini ve yazının başında, sonunda bulunan boşlukları temizlemek ve yazı içindeki boşlukları teke indirmek gerekir. Bunun için öncelikle bir fonksiyon yazalım.

function noktalamaTemizle($text) {

    $search = array("'", ".", ",", ";", "!", "?", ":", "(", ")", "[", "]", "{", "}");

    $text = str_replace($search, "", $text);

    return $text;
}

Yazıda geçen tüm boşlukları tek boşluğa çeviren fonksiyonu yazalım.

/*
*
* @param string $text
*
* @return string
*
*/
function boslukTemizle($text) {

    $text = trim($text);

    $text = str_replace("  ", " ", $text);

    return $text;
}

Şimdi yazıda geçen tüm kelimeleri hashtagli olarak geri döndüren fonksiyonu yazalım.

/*
*
* @param string $text
*
* @return string
*
*/
function hashtagle($text) {

    $text = "#" . $text;

    $text = str_replace(" ", " #", $text);

    return $text;
}

Yazdığımız bu fonksiyonu aşağıdaki gibi çağırabiliriz.

$text = "Bugün, güzel bir gün değil mi?";

$hashText = hashtagle(boslukTemizle(noktalamaTemizle($text)));

echo $hashText;

//Çıktı aşağıdaki gibi olacaktır

// #Bugün #güzel #bir #gün #değil #mi

Codeigniter Hepler Oluşturma

Codeigniter içinde  bulunan veya bizim oluşturacağımız kendi helper'larımızı projenin herhangi bir yerinde, bu bir Model, bir Controller veya bir View olabilir, obje oluşturmadan doğrudan fonksiyonu çağırarak kullanabiliriz.

Codeigniter ile kendimize ait helper dosyaları oluşturabilmek için öncelikle application/helpers klasörü altında dosya_helper.php gibi bir PHP dosyası oluşturalım. Bu helper'ımızda dosya işlemleri ile ilgili fonksiyonlarımızı tutacağız. İlk fonksiyonumuz, bir dosyayı satır satır okuyan ve bu dosyadaki herhangi bir satırı random olarak geri döndüren bir fonksiyon olsun.

Fonksiyonumuz readRandomLineFromFile aşağıdaki gibi olacaktır.

function readRandomLineFromFile($filePath) {

    $handle = fopen($filePath, "r");

    $data = array();

    $lineCount = 0;

    if ($handle) {

        while (($line = fgets($handle)) !== false) {

            $data[] = $line;

            $lineCount++;

        }

    } else {

        return false;

    }

    return $data[rand(0, $lineCount)];

}

Artık dosya adında bir helper'ımız ve bunun içinde readRandomLineFromFile adında bir fonksiyonumuz var. Bu dosya helper'ımızı application/config/autoload.php dosyasında aşağıdaki gibi projemize dahil etmeliyiz.

//Heplerın ismi array içine yazılır

$autoload['helper'] = array('dosya');

//

Projemizin herhangi bir yerinde helper'ımızı aşağıdaki gibi çağırabiliriz.

//Dosyanın bulunduğu klasörü belirtiyoruz

$path = 'public/texts/videolar.txt';

$text = readRandomLineFromFile($path);

/*
* Fonksiyonun döndürdüğü satırı
* istediğimiz gibi kullanabiliriz
*/
echo $text;

//

Codeigniter ile Kayıtlı Kullanıcı Bilgilerine Ulaşma

Codeigniter ile veritabanı işlemlerini gerçekleştirmek için $this->db objesi kullanılır. Bu obje ile application/config/database.php dosyasında tanımladığımız veritabanı içindeki tablolara ulaşabilir ve bu tablolar üzerinde insert - select - update - delete işlemleri yapabiliriz.

Örneğin , kullanıcı girişinin olduğu bir web sitemizde, kullanıcıdan kullanıcı adı (username) ve parola (password) bilgilerini alarak, veritabanındaki bir tablodan (users) bu kullanıcının tüm bilgilerini çektiğimizi düşünelim.

Bunun için öncelikle bir Controller'ımız olması gerekiyor. User olarak adlandıralım bunu. Controller'ımız içinde ise bu kullanıcının yapabileceği işlemler için fonksiyonlar - metotlar tanımlamamız gerekir. User Controller'ı içindeki metodumuz ise login() olsun.

Controller sınıfımız yapı olarak aşağıdaki gibi olacaktır.

if (!defined('BASEPATH')) {
    exit('No direct script access allowed');
}

class User extends CI_Controller {

    public function __construct() {
        parent::__construct();
    }

    public function index() {
        
    }

    public function login() {

    }
}

Şimdi login metodu içinde kullanıcının bir form ile girdiği bilgileri alıp, veritabanından kullanıcı bilgilerini çekelim. Öncelikle verileri çekeceğimiz bir Model sınıfı oluşturalım.

class User_model extends CI_Model{
    
    public function __construct() {
        parent::__construct();
    }

}

Sonra bu Model sınıfını Controller sınıfına dahil edelim ve kullanıcı bilgilerini alalım.

 
    public function login() {
        $this->load->model('user_model');

        /*
         * Formdan POST ile gelen kullanıcı adı ve şifre
         * değişkenlere aktarılıyor
         */

        $u_name = $this->input->post('username', TRUE);
        $u_pass = $this->input->post('password', TRUE);
    }

Şimdi Model sınıfında getUser( ) metodu tanımlayalım. Veritabanında kullanıcı şifresini sha1 algoritamasına göre sakladığımızı düşünelim. Bunun için kullanıcının girdiği şifreyi hemen sha1 algoritamasından geçirmeliyiz. Daha sonra SQL cümleleriyle kullanıcı bilgilerini users tablosundan çekiyoruz.

class User_model extends CI_Model{
    
    public function __construct() {
        parent::__construct();
    }
    
    public function getUser($userName, $password){
        
        $password = sha1($password);
        
        $this->db->select('*');
        $this->db->from('users');
        $this->db->where('user_username',$userName);
        $this->db->where('user_password',$password);
                
        return $this->db->get()->result();
    }

}

Tanımladığımız getUser( ) metodu bize dizi döndürecektir. Dönen bu değerleri Controller içindeki login( ) metodunda bir değişkene aktarıp, oluşturacağımız View sayfasına bu değişkendeki verileri göndereceğiz.

 
    public function login() {
        $this->load->model('user_model');
        $u_name = $this->input->post('username', TRUE);
        $u_pass = $this->input->post('password', TRUE);

        //Model sınıfının getUser metodu çağrılıyor

        $data['info'] = $this->user_model->getUser($u_name, $u_pass);
        $this->load->view('user_info_view', $data);
    }

Kullanıcı bilgilerini göstereceğimiz user_info_view dosyasında ise aşağıdaki gibi kullanıcı bilgilerine ulaşabiliriz.

/*
* Veritabanından gelen data dizi şeklinde
* olduğu için döngü ile kullanıcıya ulaşılır.
* Ayrıca kullanıcı bilgisi bir objedir.
*/

foreach ($info as $user) {
    $id = $user->id;
    $name = $user->name;
    $username = $user->username;
    $email = $user->email;
    $user_role = $user->role;
}       

Kullanıcı bilgilerini bir tabloya ya da div içine yazarak gösterebiliriz.

Python Nedir?

Python, bir programlama dilidir. Python programlama dili, Hollandalı programcı Guido Van Rossum tarafından 90’lı yılların başında geliştirilmeye başlanmıştır. Python programlama dilinin adı ile piton yılanı arasında bir ilişki yoktur. Bu programlama dilinin adı piton yılanından gelmez. 

Python pek çok dile kıyasla öğrenmesi kolay bir programlama dilidir. Eğer daha önceden hiç programlama deneyiminiz yoksa, programlamaya Python’la başlayabilirsiniz.

Java Server Faces (JSF)

Java Server Faces bir framewok'dür. Java Server Pages(JSP)’den farklı olarak kullanıcı arayüzü sağlanmaktadır. Java Server Pages’e göre en büyük artısı AJAX’a kolayca hükmedebilmenizdir. 

Hazır bileşenler ve etiketler ile yapmak istediğiniz işlemleri yapabilirsiniz. JSF, üst seviyede programlar yapmayı kolaylaştırmaktadır. 

Java Server Faces‘in çalışması olaylara (events) dayanmaktadır. Tıklandığında veya yapıldığında gibi eylemlere tepki verebilmektedir. Mouse tıklanması , klavye tuşuna basılması gibi bir etkileşim sonrası bir metod çalışır. Java Server Faces, Hibernate, Spring gibi Java tabanlı teknolojiler ile birlikte çalışmaktadır.

CodeIgniter Nedir?

Codeigniter PHP dili ile web uygulaması geliştirmek isteyenler için oluşturulmuş bir frameworktür. Web uygulamalarındaki kütüpheneleri size hazır olarak sunarak uygulama geliştirmenizi hızlandırır. 

Codeigniter, yazmış olduğunuz kod sayısını azaltarak aynı işi daha kısa sürede ve daha temiz kod yazarak yapmanızı sağlar. Birçok framework'de olduğu gibi Codeigniter, MVC (Model - View - Controller) tasarım desenini kullanıyor. Veritabanı ile ilgili işlemleri Model sınıfları, Tasarım ile ilgili işlemleri View dosyaları, uygulamanın çalışmasını ise Controller sınıfları sağlıyor.

Heroku

Heroku bir bulut PaaS (Platform as a Service) sistemidir. Heroku, 2007'de ortaya çıkmıştır. Heroku gibi PaaS sistemlerde servisler bulunmaktadır ve kullanıcılar istediği servisleri kullanarak uygulamalarını buralarda çalıştırabilmektedir. Heroku'da default gelen hizmetler ve bunlara ek olarak ihtiyaçlara göre ücretli olan hizmetler de vardır. 

Heroku uygulamaları bulut üzerinde saklamaya yarar. Bulutta saklayabileceğimiz uygulamalar PHP, Java, Scala, Python, Ruby, NodeJS gibi diller ile yazılan projelerdir. 

Heroku birçok geliştirici tarafından facebook tarafında uygulama geliştirmek için de kullanılmaktadır. Bir facebook uygulaması yazdınız ve sunucuya ihtiyacınız var. İşte bu sunucu ihtiyacınızı facebook'da uygulamanızı yayınlarken karşınıza gelen "Heroku" seçeneğini işaretleyerek gideriyorsunuz. 

Heroku kullanmaya başlamadan önce, resmi internet sitesinden kayıt yaptırmanız yeterli oluyor.

Kuantum Kuramında Belirsizlik

Albert Einstein'in kuantum kuramı ile ilgili söyledikleri gecenin geç saatlerinde Werner Heisenberg'in kalbini kırmış olamazdı, sadece onu düşünceli bir şekilde gezintiye çıkarmıştı. Einstein ne mi söylemişti? "Bu, bizim neyi gözleyeceğimize kendisi karar veren bir kuram" demişti. 

Gezintisini sürdüren Hesinberg'in beyninde şimşekler çaktı: "Atomun çok küçük ölçeklerinde, kesin olarak bilinebilecek doğal sınırlar olmalı" diye düşündü. Bu düşünce, bir parçacığın konumu ya da momentumunu hassas olarak ölçmenin mümkün, fakat aynı anda ölçmenin mümkün olamayacağı sonucunu ortaya çıkarıyordu. 

Ölçüm aletleri ölçmeyi doğrudan etkiliyordu. Bu ise bizi kuantum kuramının doğal bir sonucu olan, ölçüm sürecini değiştirmeden atomaltı dünya hakkında kesin bilgiler edinilemeyeceğine götürüyordu. 

Bir parçacığın konumunu ne kadar hassas belirlerseniz, momentumu hakkındaki bilgileriniz o kadar azalır ve tersine; bir parçacığın momentumunu ne kadar kesin ölçerseniz konumu hakkında da o kadar az bilgiye sahip olursunuz. İşte bu tam olarak "Heisenberg Belirsizlik İlkesi" nin kısa ve öz ifadesidir. 

Momentum ve konum ölçümünde ortaya çıkan belirsizlikler, parçacığın enerji ve zaman ölçümlerinde de ortaya çıkar. Unutmamak gerekir ki, belirsizliklerin ortaya çıkması ölçümü yapanın hatası değil, kuantum kuramının kaçınılmaz matematiksel bir sonucudur. Basit bir denklem ile belirsizlik ifade edilir. Ancak içerdiği anlam, hala üzerinde büyük tartışmaların olduğu bir ilkeye işaret ediyor.

Apache Lucene

Lucene günümüzde oldukça popülerdir ve pek çok web sitesi ve uygulamada kullanılmaktadır. Full text arama içeren her türlü masa üstü veya web uygulamasında Lucene kullanılabilir. Duydum ki Twitter, Mysql'i bırakıp 2011 yılında Lucene'e geçmiş. Bu geçiş Twitter'ın çok büyük arama ihtiyacını karşılamak için sistemleri 3 kat hızlandırmış. 

Lucene, Java dili ile yazılmış açık kaynak bir kütüphanedir. Her ne kadar Java’da yazılmış olsa da, bugün diğer dillerde de kullanılabilmektedir. Lucene; Delphi, Perl, C#, C++, Python, Ruby ve PHP gibi birçok farklı dilde yeniden yazılmıştır. 

Bir kütüphane olduğu için de hemen kurup kullanabileceğiniz bir uygulama değildir.Sağladığı API ile kolayca fulltext aramaları yapan bir uygulama geliştirebilirsiniz. 

Lucene ile Wildcard, Fuzzy, Proximity, Range, Boosting a Term, Boolean Operatörler kullanılarak arama yapılabilmektedir. Lucene; PDF, HTML ve Microsoft Word belgeleri gibi birçok farklı dosya türü içinde arama yapabilmekte ve sonuçları listeleyebilmektedir. 

Lucene birçok alt projeden oluşmaktadır. Apache'nin projelerinden Nutch, Lucene'i temel almakta, listeleme, arama ve HTML sayfası içinde ayrıştırma yapabilmektedir. Apache'nin diğer projelerinden Solr ise Lucene üzerine kurulmuş gelişmiş bir arama sunucusudur.

Hibernate Nedir?

Hibernate verilerin saklanması, güncellenmesi, silinmesi gibi veritabanı işlemlerini nesne tabanlı modele göre kolaylaştırmak için kullanılan bir java teknolojisidir. Hibernate, bir framewok'dür. 

Hibernate, bir ORM (Object Relational Mapping) aracıdır. Hibernate, bir nesnenin veri tabanında hangi tabloya karşılık geldiğini işaretler. Bu işaretleme işlemine mapping denir. Mapping'in nasıl olacağına biz karar veririz. 

Hibernate, herhangi bir veritabanı işlemi için POJO (Plain Old Java Object)'lardan yararlanır. Bir POJO nesnesi attribute ve getter/setter metotlarından bir java nesnesidir.

Spring

Spring, kurumsal java uygulamaları geliştirmeyi kolaylaştıran ve hızlandıran Application Framework (Uyguluma geliştirme çatısı) dır. Spring ile üzerinde kolayca test edilebilir, yüksek performanslı uygulamalar geliştirilebilmektedir. Rod Johnson tarafından geliştirilmiş olup, ilk olarak 2003 yılında Haziran ayında Apache 2.0 lisansı altında yayınlanmıştır. 

Spring, herhangi bir Java uygulaması tarafından kullanılabilmektedir. Eklentileri ile birlikte Java Enterprise platform üzerinde web uygulamaları geliştirmek için de kullanılabilir. 

Spring Web Framework, popüler olan Struts ve diğer kütüphaneler gibi iyi tasarlanmış bir MVC (Model - View - Controller) alt yapısı sağlamaktadır. Spring framework; paketleri, modülleri, sınıf yapıları ve birçok özelliği ile kaliteli bir yazılımdır. Spring modüler yapısı 20 modülden oluşmaktadır. Tüm modülleri kullanma zorunluluğu olmadan istenilen modülü kullanarak uygulama geliştirmeye izin vermektedir.

Redis

Redis, veriyi hafızada tutmaktır. Redis, alışveriş sepetindeki ürünleri veritabanında tutmamaktır. Redis, geçici olan hiçbir şeyi veritabanına gereksiz yere yazmamaktır. 

Redis, açık kaynaktır. Redis, basit değil ama sade bir yapıya sahiptir. Redis, çeşitli veri yapıları kullanmaya imkan sağlayan bir sunucudur. Redis, bir key (anahtar) - value (değer) store (deposu)'dur. 

Redis yüksek performanslı cacheing mekanizmasına sahiptir. Redis, memcached'den farkıdır. Memcached, sadece veri girişi ve çıkışı yapabilir. Redis, veriyapıları kullandığı için bir çok atomik fonksiyonu destekler. Redis ile bir string'e yeni stringler ve değerler ekleyebilirsiniz. Memcached, veriyi RAM'de tutar ancak tuttuğu veriyi dosyaya yazmaz, yazamaz. Memcached, üzerinde çalıştığı server kapandığı zaman sonlanır. 

Pekiyi redis öyle midir? Redis'de veriyi RAM'de tutar ancak istenen aralıklarla veriyi diske (dosyalara) kaydebilir. Şöyle ki Redis belirli periyotlarda aklında tuttuğu verileri bir dosyaya yazdığı için veri kaybı söz konusu değildir.

Django Nedir?

Django, web uygulaması geliştirmek için kullanılan bir framework'dür. Django framework'ünün ilk sürümü 2005 yılında yayınlanmıştır. Özellikle hızlı web projeleri geliştirmek için tercih edilmektedir. Django framework'u Python dili ile yazılmıştır. Django, Python 2.x sürümlerinde çalışmaktadır. 

Django, diğer web frameworkleri gibi MVC (Model - View - Controller) yapısına benzer bir yapı olan MVT (Model - View - Template (URL)) yapısını kullanır. Model, veritabanı işlemlerinin yapıldığı yerdir. View, web uygulamasının Python dili kullanılarak geliştirildiği kısımdır. Template, web uygulamasının tasarımının yapıldığı kısımdır.

Kuantumsal Çipetpetler

Beynimizi iki bölüme ayırabiliriz. Mantıkla ilgili olan sol tarafı ve sezgiyle ilgili olan sağ tarafı. Ve her lobun sahip olduğu yeteneği kullanmak kişiden kişiye değişecektir. Örneğin, bunlardan biri tamamen mantığına güvenen birisi, diğeri tamamen sezgilerine güvenen birisi olacaktır. Bir diğeri ise hem mantığına hem de sezgilerine güvenen birisi olacaktır. 

Peki bu ölçekte beyninizi siz nereye koymak istiyorsunuz? Aynı anda her iki lobda da yüksek bir yetenek mevcut. Loblar birbirini dışlayan ya da destekleyen bir şekilde çalışmıyorlar. Kısaca, aynı zamanda hem mantıklı hem de sezgisel olabilirsiniz. 

Kendimi, mantığı çok iyi olan ve bu karmaşık fikirleri iyi bir şekilde bir araya getirebilen deneysel kuantum fizikçilerden birisi olarak düşünsem de aynı zamanda, iyi bir sezgiye de ihtiyacım var. Bir kuantum fizikçisi olarak sezgilerimi nasıl geliştirebilirim? 

Her insan bir şeyler ile oynamayı sever. Bu yüzden onlarla iyice oynarız sonra onların nasıl davrandığına bakarız. Böylelikle sezgimiz gelişir. Ve bunca yıldır geliştirdiğiniz sezgi herhangi bir şeyin belli bir zamanda belli bir yerde olacağıdır. "Bir şeyin aynı anda iki farklı yerde olacağını" düşünmek kulağa saçma gelebilir. Fakat bu kavramı siz geliştirdiniz, böyle doğmadınız. 

Parçacık fizikçileri de garip küçük parçacıklar ile oynuyorlar. Ve parçacıklar ile oynarken, gerçekten tuhaf şeyleri buluyorlar. Duvarların içinden geçebilen ya da aynı anda iki farklı yerde olabilen şeyleri. Sonra tüm bu gözlemleri alt alta yazdıkları zaman ona kuantum mekaniği teorisi diyiyorlar. İnanılmaz değil mi?

Apache Solr Nedir?

Diyelim ki bir web uygulamanız var. Bu uygulamanızın en önemli modüllerinden birisi de arama modülü. Arama işlemlerini milyonlarca satır kayıt bulunan bir veritabanı üzerinde gerçekleştiriyorsunuz. Uygulamanız yüksek trafik almaya ve arama modülünüz yavaşlamaya başladı. Uygulamanızın performansı gün gittikçe düşüyor. Artık metin arama (full text search) en karmaşık konulardan birisi haline geldi sizin için. Eğer veritabanı motorunuz, full text search desteklemiyorsa, harici bir arama motoru kullanmanın zamanı gelmiştir demektir. İşinizi kolaylaştıracak arama motorlarından biri Apache Solr artık en iyi yardımcınız. 

Solr, Lucene üzerine kurulu, arama uygulamalarında kullanılan bir Apache ürünüdür. Solr ve Lucene arasındaki ilişki araba ve araba motoru arasındaki ilişkiye benzer. Lucene motor, Solr ise arabadır. Lucene olmadan Solr çalışmaz. 

Lucene; temelde metin analizi, indexleme ve arama gibi temel işlevleri sunan bir Apache projesidir. Solr ise, Lucene temelini kullanan, onun üstüne filtreleme, faceting, önbellekleme, dağıtık mimari desteği gibi şeyleri kolay yapılandırma dosyaları ile yönetebilmenizi sağlar. Verileri XML, JSON, Binary gibi çeşitli formatlarda almanızı sağlar. 

Solr, Java ile geliştirilmiştir. Solr açık kaynak kodludur. Solr farklı sunucular (Jetty, Resin, JRun, Tomcat) üzerinde çalışır. Herhangi bir programlama dili kullanmadan, Solr sunucuyu kurulur. Solr ile verilerinizi sunucuda indekslersiniz. Bu veriler üzerinde arama yapabilmeyi Solr ile sağlarsınız. 

Solr için veriler “Document” olarak adlandırılır. Solr’a veri eklemek demek yeni bir “Document” eklemek demektir. Solr her şeyi bir "döküman" olarak saklar. Dökümanları veritabanındaki satırlar (row) olarak düşünebilirsiniz. Örneğin Vidomix gibi bir video sitesinin veritabanındaki bir "videolar" tablosunu tasarlarken, video_id, video_title, video_info, video_time gibi alanlar (fields) oluşturyorsak aynı mantık ile "Solr Document" tasarlanır. 

Solr’da indekslemek istediğimiz veriyi bir Document olarak tasarlar ve bu Document’in tüm özelleklerini (field) belirledikten sonra uygun şekilde veri setleri oluşturulup Solr’a eklenebilirsiniz. Indekslenen bu veriler üzerinde HTTP isteği ile sorgulama yaparak, sonuçları çok hızlı bir şekilde ve istediğimiz formatta elde edebilirsiniz

Apache Lucene

Lucene günümüzde oldukça popülerdir ve pek çok web sitesi ve uygulamada kullanılmaktadır. Full text arama içeren her türlü masa üstü veya web uygulamasında Lucene kullanılabilir. Duydumki Twitter, Mysql'i bırakıp 2011 yılında Lucene'e geçmiş. Bu geçiş Twitter'ın çok büyük arama ihtiyacını karşılamak için sistemleri 3 kat hızlandırmış. 

Lucene, Java dili ile yazılmış açık kaynak bir kütüphanedir. Her ne kadar Java’da yazılmış olsa da, bugün diğer dillerde de kullanılabilmektedir. Lucene; Delphi, Perl, C#, C++, Python, Ruby ve PHP gibi birçok farklı dilde yeniden yazılmıştır. Bir kütüphane olduğu için de hemen kurup kullanabileceğiniz bir uygulama değildir.Sağladığı API ile kolayca fulltext aramaları yapan bir uygulama geliştirebilirsiniz. 

Lucene ile Wildcard, Fuzzy, Proximity, Range, Boosting a Term, Boolean Operatörler kullanılarak arama yapılabilmektedir. Lucene; PDF, HTML ve Microsoft Word belgeleri gibi birçok farklı dosya türü içinde arama yapabilmekte ve sonuçları listeleyebilmektedir. 

Lucene birçok alt projeden oluşmaktadır. Apache'nin projelerinden Nutch, Lucene'i temel almakta, listeleme, arama ve HTML sayfası içinde ayrıştırma yapabilmektedir. Apache'nin diğer projelerinden Solr ise Lucene üzerine kurulmuş gelişmiş bir arama sunucusudur.